Kháng thể Immunoglobulin G (IgG) ở người và động vật có vú có bản chất là protein miễn dịch có vai trò chống lại các vi sinh vật gây bệnh. Trong khi đó, Immunoglobulin Y (viết tắt là IgY) là một dạng kháng thể chủ yếu thấy ở loài chim và là lớp kháng thể chủ yếu có trong huyết thanh gà và lòng đỏ trứng gà, có cấu trúc rất giống IgG nhưng kích thước phân tử lớn hơn và có hiệu lực mạnh hơn trên yếu tố gây bệnh (kháng nguyên). Ở gia cầm, kháng thể IgY có chức năng tương tự như IgG trên động vật có vú là bảo vệ cơ thể khỏi các “tác nhân lạ”.
Tại Nhật Bản, kháng thể IgY được sử dụng trong liệu pháp miễn dịch thụ động để phòng ngừa và điều trị bệnh. IgY với ưu điểm là tác dụng chọn lọc trên các loại nguyên nhân gây bệnh riêng biệt. Ngoài ra việc sử dụng miễn dịch thụ động bằng kháng thể IgY có những lợi điểm khác như tác dụng tại chỗ, nhanh, an toàn, có thể dùng cho mọi đối tượng từ trẻ sơ sinh tới người lớn bao gồm cả phụ nữ mang thai, cho con bú và các bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch.
Với những thành tựu mới về công nghệ sinh học, miễn dịch thụ động sử dụng kháng thể IgY không những được áp dụng rộng rãi trong điều trị tại Nhật Bản mà đã bắt đầu được khuyến cáo sử dụng trên nhiều nước tiên tiến khác. Đặc biệt là khi thế giới đang phải đối mặt với nhiều bệnh dịch có nguy cơ bùng phát thành đại dịch gây nguy hiểm trên toàn cầu. Một trong những đại dịch hiện tại vẫn đang thách thức nền y học là dịch bệnh Cúm.
Thử nghiệm tại Đại học Tokyo – Nhật Bản với màng lọc có chứa các kháng thể đặc hiệu có tên gọi Ovalgen FL cho thấy khả năng ngăn chặn đến 100% virus Cúm và bất hoạt 99,99% lượng virus Cúm trên bề mặt màng lọc. Trên động vật bị gây nhiễm vi rút Cúm, các nhà khoa học tại WHO và Viện nghiên cứu miễn dịch GIFU, Nhật Bản đều cho kết quả kháng thể IgY có sự ưu việt hơn hẳn các biện pháp hiện hành về khả năng chống lại nhiều chủng virus Cúm khác nhau (Cúm A H1N1, H3N2, cúm B, cúm Gia cầm H5N1) mà không bị đề kháng thuốc, an toàn, đáp ứng nhanh có có thể sử dụng đại trà, lâu dài.
Trong các chế phẩm có chứa Ovalgen FL – kháng thể IgY thu được từ lòng đỏ trứng gà sau khi tiêm miễn dịch hỗn hợp các vi rút cúm H1N1, H3N2, B và cúm gia cầm đang trở thành một vũ khí vô cùng quan trọng trong cuộc chiến chống lại dịch cúm, trong đó có cúm gia cầm. Hiện nay, Việt Nam cũng đã hợp tác phát triển liệu pháp miễn dịch thụ động sử dụng kháng thể IgY tại Việt Nam dưới hình thức viên ngậm chứa Ovalgen F để phòng ngừa lây nhiễm các virus Cúm phổ biến cùng với Cúm gia cầm trên các đối tượng nhạy cảm như phụ nữ có thai, cho con bú, trẻ nhỏ, người già và người bị suy giảm miễn dịch. Như vậy, cho tới thời điểm hiện tại, chúng ta hoàn toàn có quyền lạc quan về triển vọng vượt qua nhiều đại dịch Cúm với độ an toàn cao.
Ths. BSCK II. Nguyễn Hồng Hà
Nguyên Phó giám đốc BV Truyền nhiễm Trung ương
Phó chủ tịch hội Truyền nhiễm Việt Nam
Tư vấn sức khỏe trực tuyến